Τετάρτη, Ιανουαρίου 23, 2008

Χρήστος Ζαχόπουλος

Στα μέσα της δεκαετίας του '80...
5ο Λύκειο Θεσσαλονίκης...
Θεωρητικά ότι αγάπη ή αντιπάθεια προς τα μαθήματα και τη γνώση θα έπρεπε να την έχω αναπτύξει ήδη, καθώς ήταν και η τελευταία τάξη του Λυκείου για μένα. Και η αλήθεια είναι πως μάλλον περισσότερη αντιπάθεια παρά συμπάθεια μου γεννούσαν τα μαθήματα –και πάντως σίγουρα όχι “αγάπη”. Αλλωστε πώς να “αγαπήσεις” κάτι που είσαι υποχρεωμένος να μάθεις, πολύ περισσότερο όταν σου το διδάσκουν –στην πλειοψηφία τους- “αποστειρωμένοι” και αδιάφοροι δάσκαλοι και καθηγητές;
Στην τάξη μπαίνει ο φιλόλογος μας για εκείνη –την τελευταία χρονιά-, ένας νέος –δεν πρέπει να ήταν μεγαλύτερος μας πάνω από μια δεκαετία- χαμογελαστός καθηγητής. Ειδικά το χαμόγελό του θα γίνει πολύ γρήγορα το σήμα κατατεθέν του γιατί είναι πραγματικά η μετουσίωση της φράσης «γελάνε και τα μουστάκια του», καθώς είχε αυτή την τόσο παράξενη αλλά και τόσο ιδιαίτερη συνήθεια όταν χαμογελούσε να σουφρώνει τα χείλια του μετατοπίζοντας τα μουστάκιά του, γκριμάτσα που σχημάτιζε στο πρόσωπό του το χαμόγελο ενός μικρού παιδιού.
Μετά τις πρώτες διερευνητικές κουβέντες, ανοίγει το χαρτοφύλακά του και βγάζει από μέσα ένα βιβλίο του Φρέντυ Γερμανού! Προσπερνάει κάποιες σελίδες και αρχίζει να μας διαβάζει ένα χρονογράφημα, ένα από εκείνα τα διαποτισμένα με το χιούμορ και την ευφυΐα του συγγραφέα. Οταν τελειώνει την ανάγνωση ο καθηγητής, σηκώνει το βλέμμα του προς την τάξη και τους μαθητές του που κάθονται αμίλητοι μπροστά του, και τους λέει: «Αν καταφέρουμε –κι εσείς κι εγώ- σ’ αυτό το μάθημα που θα σας διδάσκω αυτή τη χρονιά, να αγαπήσετε το βιβλίο, πιστεύω ότι θα έχουμε καταφέρει –κι εσείς κι εγώ- κάτι πολύ περισσότερο από μια επιτυχημένη μαθητική χρονιά».
Στην πορεία αυτή ακούσαμε και διαβάσαμε Οργουελ –πολύ επίκαιρος εκείνη την εποχή λόγω του "1984", αν κι εμείς γνωρίσαμε και τη "Φάρμα των ζώων"-, Ντοστογιέφσκι –"Εγκλημα και Τιμωρία", πόσο προφητικό αλήθεια θα αποδεικνυόταν στα επόμενα χρόνια- κι ένα σωρό μεγάλους και μικρότερους συγγραφείς και τα έργα τους.
Ο καθηγητής αυτός δεν άργησε να γίνει ο αγαπημένος κάθε τάξης που είχε την ευτυχία να της διδάσκει φιλολογία. Αυτός και η γλυκύτατη σύζυγός του –εκείνη μας δίδασκε Αγωγή του Πολίτη- έγιναν η πρώτη επιλογή των μαθητών για την συνοδεία στην 5θήμερη εκδρομή των τελειόφοιτων στη Ρόδο. Ηταν αυτός που πάντα έπαιρνε το μέρος των μαθητών, ενάντια σε απαρχαιωμένες μεθόδους και αντιλήψεις που επικρατούσαν ως επί το πλείστον στους υπόλοιπους καθηγητές. Ηταν ο δάσκαλός μας!

20 και περισσότερα χρόνια μετά…
Ο επί χρόνια γενικός γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού πηδάει από τον 4ο όροφο της πολυκατοικίας του με σκοπό να θέσει τέρμα στη ζωή του.
Οσο περνάνε οι μέρες και ο καιρός άλλοτε φαίνεται να ξεκαθαρίζει και άλλοτε πάλι να θολώνει η αιτία που τον οδήγησε στην πράξη αυτή. Φαντάζομαι, μόνο ο ίδιος κι ελάχιστοι ακόμη άνθρωποι γνωρίζουν την αιτία αυτή.
Σήμερα…
Σήμερα απλά νιώθω την ανάγκη να ευχαριστήσω εκείνον τον Δάσκαλο, τον κ. Χρήστο Ζαχόπουλο, που χωρίς ποτέ να με πιέσει, χωρίς ποτέ να μου το επιβάλλει, μ’ έμαθε να αγαπάω το βιβλίο, και να μπορώ να ταξιδεύω μαζί του. Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν αυτό ήταν το πολυτιμότερο εφόδιο μου.
Δεν γνωρίζω τι συνέβη, η τελευταία φορά που τον είδα δια ζώσης ήταν μόλις ένα χρόνο μετά την αποφοίτησή μου, χαιρετηθήκαμε απλά, δεν ήμασταν φίλοι, ίσως και να ντρεπόμασταν και οι δύο να πούμε περισσότερα.
Πέρασαν πολλά χρόνια, τα νέα του τα μάθαινα από τις εφημερίδες, κρυφοχαιρόμουν να καυχιέμαι ότι ένας καθηγητής μου έφτασε τόσο ψηλά, αν και δεν ήμουν και τόσο σίγουρος ότι εξακολουθούσε να είναι ο ίδιος άνθρωπος που γνώρισα τότε, δεδομένου ότι η εξουσία –και ειδικά στην Ελλάδα, κρύβει πολλές παγίδες και βρωμιές. Μπορεί κάπου εκεί, σε κάποια κλειστή στροφή και ο κ. Ζαχόπουλος να έχασε τον έλεγχο των φρένων. Ο ίδιος ξέρει…
Εγώ θέλω από το ημερολόγιο αυτό να ευχαριστήσω τον κ. Χρήστο Ζαχόπουλο για το δώρο που μου έκανε τότε και να του ευχηθώ στο επόμενο κομμάτι της ζωής του να καταφέρει να ξαναβρεί το νόημα της ζωής και της ευτυχίας!

Κ.Π.