(...)
- Αισθάνεστε ότι εκπροσωπείτε τη σύγχρονη Ελλάδα;
«Οχι, καθόλου. Σύγχρονη Ελλάδα είναι το κράτος της Ελλάδας, οπότε σε καμία περίπτωση δεν ισχύει αυτό. Το νεοελληνικό κράτος, στο οποίο γεννήθηκα, μεγάλωσα και εξελίχθηκα στη ζωή μου, είναι ένα κράτος για το οποίο μόνο υπερήφανος δεν μπορεί να είναι κάποιος. Οι λόγοι είναι γνωστοί. Αναφερόμενος στο κράτος δεν εννοώ μόνο τις κυβερνήσεις. Θεωρώ ότι η ελληνική κοινωνία έχει τεράστιο πρόβλημα και το έχει εδώ και χρόνια. Οι Ελληνες έχουμε απομακρυνθεί τελείως απ' αυτό που υπήρξε η πεμπτουσία, όχι μόνο του ελληνικού, αλλά και του παγκόσμιου πολιτισμού: Τον άνθρωπο και την ουσία της ζωής. Φτάσαμε στο σημείο να μας εκφράζουν η καλοπέραση και οι απολαύσεις, τις οποίες γευόμαστε με όσο το δυνατόν μικρότερο κόπο.
Απομακρυνθήκαμε από τη σκέψη, τα ερωτήματα και τις έννοιες εκείνες που μπορούν να καθορίσουν την καθημερινή και πρακτική πλευρά της ζωής. Μας λείπει η κοινωνική συνείδηση».
Το ίδιο ισχύει για την κυβέρνηση και τη Βουλή. Δεν ήρθαν πραξικοπηματικά αυτοί οι άνθρωποι. Ηρθαν ως εκλεγμένοι από τον λαό και υπερηφανεύονται μάλιστα γι' αυτό. Για εμένα η ψήφος έπρεπε να είναι αναγκαστική. Οποιος δεν ψηφίζει μπορεί να αυτοεξοριστεί και να πάει να ζήσει όπου θέλει. Οταν δεν ψηφίζεις σε μια κοινωνία, στην οποία ζεις είσαι σαν ένα παράσιτο. Το πρόβλημά μας είναι ότι όλοι μιλάνε για δικαιώματα και κανείς για υποχρεώσεις. Αυτό είναι το πρόβλημά μου».
«Ο άνθρωπος που επιλέγει να φύγει από την Ελλάδα, φεύγει για κάποιους λόγους. Δεν έχει δικαίωμα να έχει εξέλιξη στη ζωή του; Γιατί δεν μας πειράζει που στην Ελλάδα δεν παρέχουμε τη σωστή παιδεία για να κρατήσουμε αυτούς τους ανθρώπους; Οι άνθρωποι με ταλέντο δεν πρέπει να δεσμεύονται από πατρίδες, κυρίως όσον αφορά στην επαγγελματική τους εξέλιξη».
- Αισθάνεστε ότι εκπροσωπείτε τη σύγχρονη Ελλάδα;
«Οχι, καθόλου. Σύγχρονη Ελλάδα είναι το κράτος της Ελλάδας, οπότε σε καμία περίπτωση δεν ισχύει αυτό. Το νεοελληνικό κράτος, στο οποίο γεννήθηκα, μεγάλωσα και εξελίχθηκα στη ζωή μου, είναι ένα κράτος για το οποίο μόνο υπερήφανος δεν μπορεί να είναι κάποιος. Οι λόγοι είναι γνωστοί. Αναφερόμενος στο κράτος δεν εννοώ μόνο τις κυβερνήσεις. Θεωρώ ότι η ελληνική κοινωνία έχει τεράστιο πρόβλημα και το έχει εδώ και χρόνια. Οι Ελληνες έχουμε απομακρυνθεί τελείως απ' αυτό που υπήρξε η πεμπτουσία, όχι μόνο του ελληνικού, αλλά και του παγκόσμιου πολιτισμού: Τον άνθρωπο και την ουσία της ζωής. Φτάσαμε στο σημείο να μας εκφράζουν η καλοπέραση και οι απολαύσεις, τις οποίες γευόμαστε με όσο το δυνατόν μικρότερο κόπο.
Απομακρυνθήκαμε από τη σκέψη, τα ερωτήματα και τις έννοιες εκείνες που μπορούν να καθορίσουν την καθημερινή και πρακτική πλευρά της ζωής. Μας λείπει η κοινωνική συνείδηση».
- Τι είναι αυτό που
σας ενοχλεί περισσότερο στους Ελληνες; Πώς φθάσαμε σε αυτή την παρακμή και κατά
πόσο πιστεύετε πως οι πολίτες έχουν ευθύνη γι' αυτό;
«Δεν υπάρχει
αισθητική. Αισθητική δεν σημαίνει κάτι απαραίτητα όμορφο. Η αισθητική μπορεί να
εκφράζεται και μέσα από μια συμπεριφορά κοινωνική. Θεωρούμε ότι η ελευθερία
είναι δικαίωμα, ενώ στην πραγματικότητα δεν ισχύει αυτό. Υπάρχει σχετική
ελευθερία, κανείς δεν είναι απόλυτα ελεύθερος γιατί κανείς δεν ζει μόνος του.
Εχουμε, σχεδόν, απολέσει τον νου. Δεν σκεπτόμαστε. Να σας δώσω ένα
παράδειγμα... Ποιος ευθύνεται στη Δημοκρατία για την πολιτική κατάσταση; Δεν
ευθύνεται ο πολίτης που ψηφίζει; Είμαστε αποκλειστικά υπεύθυνοι ως κοινωνία για
τις κυβερνήσεις που έχουμε. Ολοι μιλάνε για Δημοκρατία, αλλά κανείς δεν μιλάει
για την ελευθερία ως δικαίωμα. Κανείς δεν μιλάει για τη δημοκρατία ως μια ύψιστη
υποχρέωση. Οταν δεν υπάρχει σκέψη και αισθητική δημιουργούνται παρεξηγήσεις,
παρερμηνείες και οι ασχήμιες προκύπτουν είτε από μεμονωμένες πράξεις ανθρώπων
είτε από συλλογικές συμπεριφορές. Η κατάντια της σημερινής κοινωνίας είναι ένα
καθρεπτισμός.Το ίδιο ισχύει για την κυβέρνηση και τη Βουλή. Δεν ήρθαν πραξικοπηματικά αυτοί οι άνθρωποι. Ηρθαν ως εκλεγμένοι από τον λαό και υπερηφανεύονται μάλιστα γι' αυτό. Για εμένα η ψήφος έπρεπε να είναι αναγκαστική. Οποιος δεν ψηφίζει μπορεί να αυτοεξοριστεί και να πάει να ζήσει όπου θέλει. Οταν δεν ψηφίζεις σε μια κοινωνία, στην οποία ζεις είσαι σαν ένα παράσιτο. Το πρόβλημά μας είναι ότι όλοι μιλάνε για δικαιώματα και κανείς για υποχρεώσεις. Αυτό είναι το πρόβλημά μου».
(...)
- Πολλοί νέοι
εγκαταλείπουν τη χώρα, κυρίως επιστήμονες. Θα ήθελα το σχόλιό σας...«Ο άνθρωπος που επιλέγει να φύγει από την Ελλάδα, φεύγει για κάποιους λόγους. Δεν έχει δικαίωμα να έχει εξέλιξη στη ζωή του; Γιατί δεν μας πειράζει που στην Ελλάδα δεν παρέχουμε τη σωστή παιδεία για να κρατήσουμε αυτούς τους ανθρώπους; Οι άνθρωποι με ταλέντο δεν πρέπει να δεσμεύονται από πατρίδες, κυρίως όσον αφορά στην επαγγελματική τους εξέλιξη».
-Ποια είναι τα
εμπόδια που βάζει η σημερινή Ελλάδα σε έναν άνθρωπο με ταλέντο;
«Η Ελλάδα
δεν παράγει τίποτα. Δεν μας κρατάει ενωμένους με το παρελθόν μας. Δεν υπάρχει
εθνική συνείδηση. Ενα παιδί πάει σχολείο χωρίς να έχει διαμορφωμένο τον
κοινωνικό πυρήνα, πέρα από τη δουλειά που γίνεται στην οικογένεια. Οταν δεν
υπάρχει παιδεία και πολιτισμός τότε δεν υπάρχει τίποτα. Αν οι γονείς μου δεν
ήταν μουσικοί, ποια επαφή θα είχα με τη μουσική; Δεν θα μάθαινα ότι μπορώ να
πλησιάσω τη μουσική. Ταλέντο ήμουν και στα πέντε μου. Το ταλέντο, το
καλλιεργείς. Γι' αυτό είναι δώρο. Δεν υπάρχει κανένα εφόδιο και καμία
ουσιαστική παροχή από το κράτος, ώστε να δημιουργήσει προσωπικότητες που
μπορούν να ηγηθούν και να κατοχυρώσουν το μέλλον του λαού αυτού». (...)
Λεωνίδας Καβάκος
"ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"
26 Ιανουαρίου 2014